यूपीएससी सिव्हिल सर्व्हिसेस परीक्षेची तयारी करणे हे खूप आव्हानात्मक काम आहे, परंतु योग्य दिशा आणि धोरणाने ते शक्य होऊ शकते. तुम्ही शून्य स्तरापासून सुरुवात करत असल्यास, तुम्ही खालील मार्गदर्शकाचे अनुसरण केले पाहिजे. त्यासाठी खालील मुद्दे लक्षात घ्या.
1. परीक्षा आणि अभ्यासक्रम समजून घेणे:-
परीक्षेचे स्वरूप समजून घ्या: UPSC नागरी सेवा परीक्षेत तीन टप्पे असतात: प्रिलिम्स, मुख्य आणि मुलाखत.
अभ्यासक्रमाचा अभ्यास करा: यूपीएससीचा संपूर्ण अभ्यासक्रम समजून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. विषयवार विभागणी करा आणि नीट वाचा आणि लक्षात ठेवा.
2. योग्य अभ्यास सामग्रीची निवड
NCERT पुस्तके: इयत्ता 6 ते 12 पर्यंतची NCERT पुस्तके वाचा. हे तुमच्या मूलभूत संकल्पना मजबूत करण्यात मदत करेल.
वर्तमानपत्रे आणि मासिके: चालू घडामोडींशी संबंधित समस्यांसाठी “द हिंदू” किंवा “इंडियन एक्सप्रेस” सारखी वर्तमानपत्रे वाचा. “योजना” आणि “कुरुक्षेत्र” सारखी मासिके देखील उपयुक्त आहेत.
संदर्भ पुस्तके: प्रत्येक विषयासाठी, एका संदर्भ पुस्तकावर लक्ष केंद्रित करा जे विषयासाठी सर्वोत्कृष्ट आहे, जसे की बिपिन चंद्राची इतिहासाची पुस्तके आणि एम लक्ष्मीकांत यांचे राजनैतिक पुस्तक.
3. अभ्यासाची योजना बनवा:
रोजचे वेळापत्रक बनवा: प्रत्येक दिवसाचे वेळापत्रक बनवा, ज्यामध्ये सर्व विषयांसाठी वेळ सेट करा.
अल्प आणि दीर्घकालीन उद्दिष्टे सेट करा: साप्ताहिक आणि मासिक उद्दिष्टे सेट करा, जेणेकरुन तुम्ही तुमच्या तयारीसह ट्रॅकवर रहा.
नियमित उजळणी करा: पूर्वी अभ्यासलेल्या विषयांची नियमित उजळणी करणे खूप महत्त्वाचे आहे.
4. उत्तर लिहिण्याचा सराव:
मुख्य परीक्षेसाठी उत्तर लिहिण्याचा सराव करा: UPSC मध्ये उत्तर लेखन महत्त्वाची भूमिका बजावते. म्हणून, दररोज उत्तर लिहिण्याचा सराव करा आणि आपल्यातील कमतरता ओळखा.
मागील वर्षाच्या प्रश्नपत्रिका सोडवा: मागील काही वर्षांच्या प्रश्नपत्रिका आणि मॉक टेस्ट सोडवा. हे तुम्हाला परीक्षेचे स्वरूप आणि प्रश्नांच्या प्रकाराचा अनुभव देईल.
5.चालू घडामोडींवर लक्ष केंद्रित करा:
दैनिक चालू घडामोडी: दररोज चालू घडामोडींचा अभ्यास करा. यासाठी तुम्ही वेगवेगळे ऑनलाइन प्लॅटफॉर्म देखील वापरू शकता.
नोट्स तयार करा: चालू घडामोडींच्या मुद्द्यांवर नोट्स तयार करा आणि त्यांना सतत अपडेट करत रहा.
6.मुलाखतीची तयारी:
व्यक्तिमत्व विकास: मुलाखतीसाठी तुमचे व्यक्तिमत्व विकसित करा. यामध्ये आत्मविश्वास, संवाद कौशल्ये आणि चालू घडामोडींच्या मुद्द्यांवर स्पष्ट दृष्टीकोन समाविष्ट आहे.
मॉक इंटरव्ह्यू: मॉक इंटरव्ह्यूद्वारे तयारी करा, जेणेकरून तुम्ही प्रत्यक्ष मुलाखतीत चांगली कामगिरी करू शकाल.
7.संयम आणि समर्पण ठेवा:
प्रेरित राहा: UPSC ची तयारी ही एक दीर्घ प्रक्रिया आहे, त्यामुळे संयम आणि समर्पण आवश्यक आहे. आत्मविश्वास कायम ठेवा : कधी कधी अडचणी येऊ शकतात, पण आत्मविश्वास कायम ठेवा आणि सतत प्रयत्न करत राहा.