आपण पाहतो की आपल्या भारत देशामध्ये शेती व्यवसाय बरोबर जोडधंदा म्हणून पशुपालन हा व्यवसाय केला जातो. पशुपालन हा व्यवसाय करून त्यातून आपण दुध व्यवसाय सुद्धा करू शकतो. दूध व्यवसाय करून आपण कमी खर्चामध्ये चांगला नफा मिळू शकतो. दूध व्यवसाय कसा करायचा, त्यासाठी किती जागा लागते व दूध व्यवसाय करत असताना आपण कोणती काळजी घेतली पाहिजे आणि दूध व्यवसाय करत असताना आपल्याला किती खर्च येतो याबद्दल सविस्तर माहिती आपण या लेखात पाहणार आहोत.
दूध व्यवसाय करायचा म्हटलं तर आपल्याला जास्त काही खर्च येत नाही परंतु त्यामधून नफा मात्र चांगला मिळू शकतो. दुधाचा व्यवसाय करायचा म्हणलं तर नुसतं तोच व्यवसाय करावा लागत नाही त्यासोबत आपण दुसरा कोणताही व्यवसाय करू शकतो. त्यामुळे आपल्याला अजूनच फायदा होतो. आपण पाहतो की ग्रामीण भागातील व्यक्ती हे शेती करत असताना त्यासोबतच काही पाळीव प्राणी पाळत असतात ते म्हणजेच गाय, म्हैस आणि बकरी. शेती करत असताना ही जनावरे पाळून ते दुधाचा व्यवसाय करू शकतात. या जनावरांपासून मिळणारे दूध ते विकत असतात. या दूध व्यवसायापासून शेतकऱ्यांना खूप मोठा फायदा होतो.
आपण पाहतो की दूध व्यवसायात सुद्धा बऱ्याचशा कंपन्या उतरल्या आहेत. या कंपनीत दूध व्यापाऱ्यांकडून दूध घेऊन नंतर ते पॅकिंग करतात आणि त्यानंतर ते दूध विक्रीसाठी पाठवत असतात त्यामुळे त्यांना सुद्धा या दुध व्यवसायचा खूप मोठा फायदा होतो. बाजारामध्ये दूध या अन्नपदार्थाची किंमत ही खूप जास्त आहे. दुधाला बाजारामध्ये खूप जास्त किंमत असल्याने दूध व्यवसायिकांना त्याची जास्त काळजी करण्याची गरज नाही.
दूध व्यवसाय करत असताना कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजे ते आपण इथे पाहणार आहोत. दूध व्यवसाय हा अतिशय सोपा त्याचबरोबर यशस्वी असा व्यवसाय आहे परंतु हा व्यवसाय करत असताना सुद्धा आपण काही गोष्टी लक्षात घेतल्या पाहिजेत. आपल्याला कोणताही व्यवसाय करायचा म्हणलं तर त्या व्यवसायासाठी प्रथमता आपला प्लॅन असणे आवश्यक आहे. आपण जर पहिल्यांदाच प्लॅन ठरवलेला असेल तर त्या व्यवसायाचे यश निश्चित ठरू शकेल.
दूध व्यवसाय हा पशुपालनावर आधारित आहे म्हणजेच आपण कोणत्या जातीची गाय व म्हैस वापरतो यावर अवलंबून असते. आपण पाहतो की प्राण्यांच्या अनेक जाती आहेत त्यामध्ये त्या वेगवेगळ्या प्रमाणात दूध देण्याची क्षमता असते. आपल्याला दूध व्यवसाय करायचा असेल तर आपण प्रथमतः व्यापाऱ्याकडून कोणत्या जनावरांचे दूध वापरावे याची खात्री करून घ्यावी. दूध व्यवसाय करत असताना चांगल्या जातीची जनावरे निवडावी म्हणजेच दूध जास्त मिळेल. आपण जर व्यापाऱ्यांना विचारून जनावरांची जात ठरवली, तर त्यांना आहारही कोणत्या प्रमाणात व कसा द्यायचा याची माहिती घेणे गरजेचे आहे. त्याचबरोबर त्या गायीना जर कोणता आजार झाला. तर त्यापासून आपण त्यांचा उपचार कसा करायचा हे देखील आपल्याला माहीत असणे गरजेचे आहे.
सर्वप्रथम आपल्याला जर दूध व्यवसाय करायचा असेल तर आपण हे ठरवले पाहिजे की आपल्याला कोणत्या स्तरावर म्हणजेच किती गुंतवणुकीमध्ये हा व्यवसाय करायचा आहे.दूध व्यवसाय करत असताना आपण कोणत्या जागेची निवड करावी ते आपण इथे पाहणार आहोत. दूध व्यवसाय करत असताना आपण स्वच्छ आणि मोठी जागा निवडावी कारण तिथे जनावर ठेवता आली पाहिजे. त्या जनावरांना खाण्यापिण्याची व्यवस्था तिथे करावी. दूध उत्पादन व्यवसायात होणारा फायदा आपण इथे पाहणार आहोत. दूध व्यवसाय मध्ये आपल्याला चांगला नफा मिळतो आणि या व्यवसायाचा आपल्याला एक फायदा आहे तो म्हणजेच की हा व्यवसाय आपण कोणत्याही व्यक्तीपासून सुरू करू शकतो.
हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी विशेष अशा अनुभवाची किंवा ज्ञानाची गरज नसते. दैनंदिन व्यवहारात सोबत हा व्यवसाय कोणताही व्यक्ती करू शकतो. हा व्यवसाय करत असताना आपण दुधाचे पैसे तर कमवू शकतो परंतु या जनावरांच्या शेणापासून देखील पैसे कमवू शकतो. आपण पाहतो की सध्याच्या या काळामध्ये जास्तीत जास्त लोक हे सेंद्रिय खताचा वापर करत आहेत त्यामुळे त्याची मागणी वाढत आहे. गाईच्या शेनापासून खत आणि शेण दोन्ही बनवले जाते. खताचा वापर आपण शेतीसाठी करतो, तर जे शेण आहे त्याचा वापर आपण इंधन म्हणून केला जातो. सेना पासून गोबर गॅस देखील बनवला जातो. दूध व्यवसाय करत असताना आपल्याला भरपूर फायदा होतो. या दूध व्यवसाय करत असताना आपण दूध विकत असतो. परंतु दुसऱ्या वस्तू विकूनही पैसे कमवू शकतो.
