गेल्या काही दिवसांपासून कांदा प्रश्न ऐरणीवर आला आहे. एकीकडे कांद्याचे भाव झपाट्याने वाढत आहेत. त्यामुळे सर्वसामान्य ग्राहक नाराज आहे. तर दुसरीकडे भाव नियंत्रणात आणण्यासाठी केंद्राने निर्यातबंदीचा निर्णय घेतला आहे.
परिणामी याचा फटका शेतकऱ्यांना बसत असल्याचे दिसत आहे. सध्या कांद्याचे भाव चार महिन्यांतील उच्चांकावर पोहोचले आहेत. मात्र, त्याचा परिणाम सर्वसामान्यांवर होणार नाही. बाजारात कितीही भाव असला तरी 35 रुपये स्वस्त दरात कांदा सर्वसामान्यांपर्यंत पोहोचेल. यासाठी सरकारने संपूर्ण गेम प्लॅन तयार केला आहे.
मनीकंट्रोलच्या मते, ग्राहक व्यवहार सचिव रोहित कुमार म्हणतात की सरकारने कांद्याचा मोठा बफर स्टॉक तयार करण्याची तयारी केली आहे. फेब्रुवारी-मार्चमध्ये किरकोळ बाजारात कांद्याचे भाव वाढू लागल्यानंतर हा साठा बाजारात आणला जाईल. त्यामुळे भाव नियंत्रणात येण्यास मदत होणार असून बाजारभावापेक्षा सुमारे 35 रुपये कमी दराने कांदा विकला जाऊ शकतो. नोव्हेंबरमध्ये किरकोळ महागाईचा दर 5.55 टक्के होता, तर कांद्याचे भाव 48 टक्क्यांनी वाढले आहेत.
ग्राहक व्यवहार सचिव सांगतात की, आत्तापर्यंत आम्ही 5 लाख टन कांद्याचा बफर तयार केला आहे, तो वाढवून 7 लाख टन करण्यात येईल. फेब्रुवारीच्या अखेरीस त्याचा बफर बाजारात आणण्याची आमची योजना आहे. फेब्रुवारीपर्यंत कांद्याचा भाव 35 रुपयांवर आणण्याचा आमचा प्रयत्न असेल आणि मार्चपर्यंत कांद्याचे भाव 20 रुपये किलोवर आणण्याची तयारी सुरू असल्याचे त्यांनी सांगितले.
किरकोळ बाजारात कांद्याचे दर महिनाभरात जवळपास दुपटीने वाढले आहेत. 12 डिसेंबर रोजी देशात कांद्याची सरासरी किरकोळ किंमत 55.12 रुपये प्रति किलो होती. हा ट्रेंड पाहिला तर फेब्रुवारी-मार्चमध्ये सरकारने बाजारभावापेक्षा 35 रुपयांनी कमी दराने कांदा विकण्याची पूर्ण तयारी केली आहे. त्यामुळे महागाई सर्वसामान्यांच्या ताटापासून दूर राहणार आहे.
कांद्याचे भाव नियंत्रित ठेवण्यासाठी सरकारने कांद्याच्या निर्यातीवरही बंदी घातली आहे. भारतातून दर महिन्याला सुमारे 1 लाख टन कांदा निर्यात होतो, त्यावर आता बंदी घालण्यात आली आहे. देशाची राजधानी दिल्लीत कांद्याचा भाव 80 रुपये किलोवर पोहोचला आहे. याशिवाय बाजारात त्याची किंमत 60 रुपये किलो आहे. मात्र, सरकारने आत्तापर्यंत 5.10 लाख टन कांद्याचा बफर स्टॉक तयार केला असून किमती नियंत्रित ठेवल्या आहेत. यापैकी 2.72 लाख टन कांदा आधीच बाजारात आला आहे.
