दुधाशिवाय आईस्क्रीमची कल्पना करता येईल का? पण असे आईस्क्रीम (Ice cream) खरंच बनवल गेले आहे. बंगळुरूमधील अभियंता गौतम रायकर लोकांना दुग्धजन्य पदार्थांपासून मुक्त आईस्क्रीम विकत आहेत. दुग्धजन्य पदार्थांपासून मुक्त म्हणजे त्यात दूध, मलई इत्यादी कोणत्याही दुग्धजन्य पदार्थांचा वापर केला जात नाही. त्यांच्या ब्रँडचे नाव लिकी फूड्स आहे. ते कोलेस्टेरॉल-मुक्त मिलेट्स आइस्क्रीम, स्मूदी आणि कॉफी विकतात. त्याचे मासिक उत्पन्न लाखो रुपयांमध्ये आहे.
गौतम रायकर यांनी दोन वर्षे प्रयोग केले. त्यानंतर जून २०२३ मध्ये, त्याने दुग्धजन्य पदार्थांपासून मुक्त मिलेट्स आईस्क्रीम बनवायला शिकले. तथापि, ते लॉकडाऊन दरम्यान सुरू झाले. लॉकडाऊन दरम्यान, गौतम रायकर यांना व्हेगन बाजरीच्या आईस्क्रीमची जाहिरात दिसली. त्याला हे खूप मनोरंजक वाटले कारण तो आधीच मिलेट्सच्या कुकीज आणि रस्क बनवत होता. पण त्याने यापूर्वी कधीही दुग्धजन्य पदार्थांपासून मुक्त मिलेट्स आईस्क्रीमबद्दल ऐकले नव्हते.
संशोधन सुरू केले
गौतमने दुग्धजन्य पदार्थांपासून मुक्त असलेल्या मिलेट्स आईस्क्रीमवर संशोधन सुरू करण्याचा निर्णय घेतला. त्यांना त्यात खूप कमी साखर असावी आणि कोणतेही प्रिझर्वेटिव्ह नसावेत अशी इच्छा होती. गौतमच्या मते, त्यांनी २०२१ मध्ये एका छोट्या युनिटमध्ये संशोधन आणि विकासाचे काम सुरू केले. पण सर्वात मोठे आव्हान होते ते डेअरी आईस्क्रीमचे गुळगुळीत आणि क्रिमी पोत मिळवणे.
भरड धान्य का निवडले?
भरड धान्यांचा बाह्य थर तांदूळ किंवा गव्हासारखा गुळगुळीत नाही. कारण त्यात आहारातील फायबरचे प्रमाण जास्त असते, परंतु ते सर्वात आरोग्यदायी धान्यांपैकी एक आहे. ते अल्कधर्मी आहे. त्यात ग्लूटेन नसते आणि ते प्रथिने आणि अँटिऑक्सिडंट्सने समृद्ध असते.
अनेक प्रयोग सुरू झाले
गौतमने चार प्रकारचे भरडधान्य (ज्वारी, फॉक्सटेल, मोती आणि बाजरी) चॉकलेट, आंबा आणि इतर घटकांसह मिसळून अनेक प्रयोग केले. पण पोत किंवा चव कधीच बरोबर आली नाही.तो हसला आणि म्हणाला की त्याने बनवलेला प्रत्येक बॅच एका ना एका प्रकारे अपयशी ठरेल. कोणीही भरडधान्याचे आईस्क्रीम (Ice cream) खाण्यास तयार नसल्याने ते गायींना खायला दिले जात असे. काही काळानंतर गायींनीही ते खाणे बंद केले.
आणि योग्य रेसिपी सापडली
हे प्रयोग जून २०२३ पर्यंत चालू राहिले. मग गौतमला योग्य रेसिपी सापडली. त्यानंतर त्याने लिकी फूड्स ब्रँड अंतर्गत मिलेट्स आईस्क्रीम विकण्यास सुरुवात केली. बदामाचे दूध आणि काजूचे दूध डेअरी-मुक्त मिलेट्स आईस्क्रीम बनवण्यासाठी वापरले जाते.
गौतम म्हणतो, ‘हे भविष्यातील आईस्क्रीम आहे.’ अधिकाधिक लोक साखर टाळून व्हेगन बनत असल्याने, आमच्यासारख्या भरड धान्याच्या आईस्क्रीमला बाजारात अधिक स्थान मिळेल.” लिकी फूड्स सध्या १२ प्रकारचे मिलेट्स आइस्क्रीम, स्मूदी, शेक आणि कॉफी फ्रॅप्स विकते.
वार्षिक उत्पन्न
लिकी फूड्सच्या आईस्क्रीमची किंमत १०० मिलीच्या पॅकसाठी ९० रुपयांपासून सुरू होते. ४ लिटरच्या पॅकची किंमत ७०० रुपयांपासून सुरू होते आणि चवीनुसार १३०० रुपयांपर्यंत जाते. गौतम या व्यवसायातून दरवर्षी लाखो रुपये कमवत आहे. त्याने सांगितले की तो महिन्याला २ लाख रुपये म्हणजेच वार्षिक २४ लाख रुपये कमवत आहे.
