सध्या काही जण बोर्डाच्या परीक्षेत व्यस्त आहेत तर काही जण दिवसरात्र मेहनत करत आहेत. तुमच्यापैकी बरेच जण स्पर्धा किंवा नोकरी तसेच पुढील अभ्यासाच्या तयारीत व्यस्त असतील.असे होऊ शकते की तुम्हाला अभियंता असताना एमबीए प्रवेश घ्यायचा असेल किंवा पदवी स्तरानंतर पुढील शिक्षणासाठी परदेशात जाण्याची तुमची योजना असेल. आता अशा परिस्थितीत जर तुम्हाला पेपर्स पास करायचे असतील तर तुम्हाला दबावाला सामोरे जावे लागणार आहे.
मानसिकदृष्ट्या खूप त्रासदायक असेल असा दबाव. तुमच्या मनात हरवण्याचे विचार येतील. माझा अभ्यास पूर्ण झाला नाही असे अनेक वेळा वाटेल. किंवा असे दिसते की तुमचे संपूर्ण आयुष्य या एका परीक्षेवर अवलंबून आहे. अशा अनेक विचारांमध्ये मन उदास आणि निराश होईल.
आम्ही काही सोप्या पद्धती घेऊन आलो आहोत ज्या तुम्हाला परीक्षेशी संबंधित ताण कमी करण्यास मदत करतील.
परीक्षेचा दबाव कसा वाटतो?
परीक्षेचे दडपण असे आहे की, प्रत्येक गोष्टीचा अभ्यास करून, सर्व क्लासेस घेऊन, सर्व उणिवा दूर करूनही आत्मविश्वास वाटत नाही. परीक्षा चांगली देण्याचा आत्मविश्वास. परीक्षेसाठी तुम्हाला नेहमीच काही कमतरता जाणवेल. परीक्षेत उत्तीर्ण होण्याचा आत्मविश्वास कधीच मिळणार नाही.
मानसशास्त्र काय म्हणते?
मानसशास्त्राच्या भाषेत परीक्षेपूर्वी जाणवणाऱ्या दबावाला परीक्षेची चिंता म्हणतात. ही एक मानसिक स्थिती आहे, जेव्हा तुम्हाला कोणत्याही प्रकारच्या परीक्षेत खूप दडपण आणि तणाव जाणवू लागतो. या तणावाचा परीक्षेवरही परिणाम होऊ शकतो.खरं तर, या काळात तुम्हाला येतानाही लक्षात ठेवण्यासाठी खूप मेहनत करावी लागते. तुम्ही या विषयावर लक्ष केंद्रित करू शकत नाही आणि परीक्षेत नापास होण्याची भीती तुम्हाला सतावू लागते.
चिंता कशी दूर करावी
परीक्षेपूर्वीच्या तणावातून बाहेर पडण्याचाही एक मार्ग आहे. त्यामुळे घाबरून जाण्यापेक्षा त्याला सामोरे जाण्याची तयारी ठेवा. यासाठी तुम्हाला काही तयारी करावी लागेल. त्यांना जाणून घेऊया.
तयारीमध्ये कोणतीही कसर सोडू नका. पण जोपर्यंत तुम्हाला आराम वाटत नाही तोपर्यंतच वाचा.
नकारात्मक विचारांना सकारात्मक विचारांनी बदला. आपण काही करू शकणार नाही, तयार नाही, असे वाटताच ‘मी हे करू शकतो’, ‘मी खूप मेहनत केली आहे’, असा विचार करा. पूर्ण झोप येण्याची खात्री करा. पुरेशी झोप घेतल्यास तुमची स्मरणशक्ती चांगली राहते आणि तुम्ही तुमचे मन एकाग्र करू शकता. दीर्घ श्वास घ्या. परीक्षा देताना जेव्हा तुम्हाला चिंताग्रस्त किंवा तणाव वाटत असेल तेव्हा हे करा. यावेळी, नाकातून श्वास घ्या आणि तोंडाने श्वास सोडा.
एका वेळी फक्त एका प्रश्नावर लक्ष केंद्रित करा.
स्वतःला परिपूर्ण होण्याच्या दबावापासून दूर ठेवा.
प्रत्येकजण चुका करतो हे स्वतःला समजावून सांगा. तुम्ही तुमचे सर्वोत्तम दिले. कोणत्याही कामासाठी हे सर्वात महत्वाचे आहे. समस्या गंभीर असल्यास या कामात ध्यान आणि समुपदेशकाचीही मदत घेता येते.
अभ्यासादरम्यान ब्रेक घ्या
बहुतेक वेळा, अभ्यासाच्या तयारीदरम्यान परीक्षेशी संबंधित तणावाचा सामना करावा लागतो. वाचताना तुम्हाला तणाव जाणवू लागतो. त्यामुळे अशा वेळी स्वत:ला सामान्य ठेवण्याचाही प्रयत्न केला पाहिजे. लक्षात ठेवा, हीच वेळ आहे जी तुम्हाला परीक्षेसाठी परिपूर्ण तयारीसाठी बळ देईल.
यासाठी उत्तम मार्ग म्हणजे सतत अभ्यास करण्याऐवजी ब्रेकमध्ये अभ्यास करणे. अभ्यासादरम्यान तुम्ही 20 मिनिटांचा ब्रेक घेऊ शकता. याशिवाय तुमचे मनोरंजन कधीही शून्यावर आणू नका.
त्याऐवजी, कधीकधी तुम्हाला जे करायला आवडते ते करा, जसे की चित्रपट पाहणे, मित्रांना भेटणे इ. या काळात तुम्ही नृत्य, गाणे किंवा चित्रकला यासारख्या तुमच्या छंदांनाही वेळ देऊ शकता.
तुलनेकडे दुर्लक्ष करा
अनेकदा तयारी करणाऱ्या लोकांची तुलना इतर यशस्वी लोकांशी केली जाते. कधीकधी या गोष्टी प्रेरणा देतात आणि बहुतेक वेळा ते उत्साह कमी करतात. म्हणून, जर आतापर्यंत तुम्ही इतरांच्या अशा गोष्टींकडे लक्ष देत असाल तर आता त्यांच्याकडे दुर्लक्ष करा.
स्वतःला समजावून सांगा की इतरांशी तुलना करणे योग्य नाही. त्यापेक्षा इतरांच्या चांगल्या सवयींपासून शिकणे महत्त्वाचे आहे. त्यांच्यासारखे होण्यासाठी स्वतःवर दबाव आणू नका.
