जालना जिल्ह्यातील घनसावंगी तालुक्यातील तनवाडी येथील प्रगतशील शेतकरी जगदीश दामोदर शेडगे यांनी आपल्या पारंपारिक शेतीला फाटा देत इराक खजूर लावून वर्षाला लाखो रुपयांची उलाढाल केली आहे.
जगदीश दामोदर शेडगे यांची २५ एकर वडिलोप्रजित शेती आहे. त्यापैकी तीन एकर शेतात त्यांनी इराणी खजुराची लागवड केली आहे. ज्यावेळी त्यांनी या लागवडीची सुरुवात केली, त्यावेळी अनेकांनी त्यांच्यावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केलं होतं. एवढा मोठा खर्च केला आता कसा वसूल होईल, लावलेले पैसे तरी वसूल होतील का? असे अनेक प्रश्न त्यांचा समोर उपस्थित केले होते. पण या सगळ्या गोष्टींकडे दुर्लक्ष करून त्यांनी ही खजुराची लागवड केली आणि प्रयोग यशस्वी करुन दाखवला. आता इराणी खजुराच्या शेतीतून ते लाखो रुपयांची उलाढाल करत आहे.
जगदीश यांनी एका व्यक्तीकडे इराणी खजुराबद्दल माहिती घेतली होती. तसंच एका शेतकऱ्याकडे इराणी खारीक लावली होती, त्याची माहितीही त्यांनी घेतली होती. या दोन शेतकऱ्यांना पाहून आपण देखील आपल्या शेतात प्रयोग केला तर काय हरकत आहे म्हणून त्यांनी यासाठी प्रयत्न सुरू केले. त्यासाठी आपल्या आई-वडिलांकडे नव्या शेतीच्या प्रयोगाची माहिती दिली आणि कुटुंबियांची परवानगी घेतली.
त्यानंतर या पिकासाठी जमीन कशी लागते? पाणी किती लागतं? खर्च किती येतो यांची पूर्ण माहिती घेऊन त्यांनी पाहिजे ती जमीन निवडली. रोपं आणण्यासाठी गुजरात येथे जाऊन इराणी खजुराच्या रोपाची ऑडर दिली. त्यानंतर शेतात जेसीबीच्या साहाय्याने तीन फूड खड्डे करुन ते रोपं लावली. एकूण रोपांपासून ते संपूर्ण प्रक्रिया पूर्ण होईपर्यंत त्यांना ९ लाख रुपये खर्च आला आहे.
पहिल्या तीन वर्षात झाडाला फळ येत नाही. त्यामुळे त्यामध्ये त्यांनी अंतर्गत पीक घेतलं. हळूहळू तीन वर्षांनी इराणी खजुराला फळं धरली. या इराणी खारीकला कोणत्याही रासायनिक खतांचा वापर केला नाही. फवारणी देखील केली जात नाही. केवळ शेणखत आणि मुबलक प्रमाणात पाणी द्यावं लागतं.
पहिल्या तीन वर्षांनी जे पीक आलं त्यातून ९ लाख रुपयांची उलाढाल झाली. त्यातून पुढे दुसऱ्या वर्षी त्यामध्ये मोठा वाढ झाली आणि त्या वर्षी २२ लाख रुपयांची कमाई झाली आहे. त्यामुळे पहिल्या वर्षी झालेला खर्च वसूल झाला. आता केवळ नफा कमवला जात आहे. या वर्षी त्यांनी ४० ते ४५ लाख रुपयांची कमाई होईल अशी अपेक्षा व्यक्त केली आहे. त्यांची शेती पाहण्यासाठी महाराष्ट्रातून अनेक जिल्ह्यातील शेतकरी त्यांचा शेतीला भेट देऊन माहिती घेत आहेत.
दरम्यान, जगदीश यांचा एक लहान भाऊ पुणे इथे सॉफ्टवेअर इंजिनियर आहे. तो देखील जेव्हा घरी येतो तेव्हा आपल्या भावाची शेती काम करण्यात मदत करत असतो. त्याचप्रमाणे जगदीश यांना शेतीमध्ये त्यांची पत्नी, आई-वडील, दोन मुलं देखील मदत करतात. आपल्या कुटुंबियांनी आपल्या घेतलेल्या निर्णयाला सुरुवातीपासूनच नेहमी पाठिंबा दिल्याचं समाधान जगदीश यांनी व्यक्त केलं आहे.
